Nâng hạng thị trường: Không chỉ là 'danh xưng', mà còn nâng cao vị thế quốc gia

Việc FTSE xem xét nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ mở ra cơ hội hút vốn tỷ USD, mà còn mang ý nghĩa lớn hơn ở hiệu ứng niềm tin và vị thế quốc gia.

Bước ngoặt quan trọng

Trong bối cảnh cột mốc nâng hạng ngày càng tới gần, giới đầu tư đang dõi theo từng ngày kết quả rà soát của FTSE đối với Việt Nam. Việc nâng hạng không chỉ là một “danh xưng” mà còn mang nhiều ý nghĩa đối với thị trường vốn quốc gia.

Theo cơ quan quản lý, nỗ lực nâng hạng không chỉ nhằm nâng cao vị thế và hình ảnh quốc gia, mà còn là giải pháp chiến lược để thu hút dòng vốn dài hạn, cải thiện tiêu chuẩn của thị trường chứng khoán, thị trường vốn và thúc đẩy cải cách thể chế.

Chia sẻ tại Talkshow Phố Tài chính, bà Nguyễn Thị Hằng Nga, CFA, Tổng giám đốc Công ty TNHH Quản lý Quỹ Đầu tư chứng khoán Vietcombank (VCBF) nhận định việc FTSE nâng hạng Việt Nam từ thị trường cận biên lên mới nổi sẽ là một bước ngoặt quan trọng.

Đây không chỉ là thay đổi về tên gọi, mà còn khẳng định chất lượng, tính minh bạch và sức hấp dẫn của thị trường vốn Việt Nam. Nếu được nâng hạng, Việt Nam dự kiến được phân bổ khoảng 0,3% trong chỉ số FTSE Secondary Emerging Index, tương đương khả năng hút khoảng 1 tỷ USD từ các quỹ thụ động. Xa hơn, các quỹ chủ động tham chiếu chỉ số này có quy mô gấp 3–4 lần, đưa tổng dòng vốn nước ngoài có thể đạt 4–5 tỷ USD.

nang-hang-thi-truong-khong-chi-la-danh-xung-ma-con-nang-cao-vi-the-quoc-gia-1759225729.jpg
Ông Huang Bo và bà Nguyễn Thị Hằng Nga tại Talkshow Phố Tài chính

“Nâng hạng thị trường không chỉ gia tăng thanh khoản và thu hút vốn ngoại, mà còn nâng cao uy tín quốc gia, giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn quốc tế dài hạn. Đồng thời, nó tạo áp lực tích cực để thị trường cải thiện chất lượng và minh bạch hơn, hướng tới sự phát triển bền vững”, bà Hằng Nga nhấn mạnh.

Ông Huang Bo, Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Guotai Junan Việt Nam (IVS), cho rằng Việt Nam nhiều năm qua đã nỗ lực đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của FTSE và MSCI.

Trong đó, khả năng được FTSE nâng lên nhóm thị trường mới nổi (EM) được đánh giá cao. Hiện FTSE đang rà soát định kỳ và kết quả sẽ công bố đầu tháng 10. Theo ông Huang Bo, việc nâng hạng sẽ mang lại ba tác động lớn.

Thứ nhất, đây là sự công nhận quốc tế cho những tiến bộ của Việt Nam, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận nhóm nhà đầu tư chỉ được phép tham gia thị trường mới nổi hoặc phát triển. Việc áp dụng các chuẩn mực quốc tế sẽ giúp thị trường minh bạch hơn, tạo cơ sở để định giá lại và gia tăng sức hút với nhà đầu tư toàn cầu.

Thứ hai, thị trường sẽ đón dòng vốn thụ động từ các quỹ chỉ số. Trong ngắn hạn, các quỹ mô phỏng thị trường mới nổi sẽ buộc phải đưa cổ phiếu Việt Nam vào danh mục, ước tính khoảng 300–500 triệu USD. Đây mới chỉ là điểm khởi đầu, bởi dòng vốn chủ động từ các quỹ quản lý tích cực có thể gia tăng mạnh mẽ hơn về sau.

Thứ ba, nâng hạng sẽ thúc đẩy định giá, tạo động lực phát triển thị trường vốn và trở thành chất xúc tác để doanh nghiệp đẩy nhanh IPO, huy động vốn hiệu quả hơn qua chứng khoán, giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng và hỗ trợ tăng trưởng dài hạn.

Theo ông Huang Bo, Việt Nam đang ở giai đoạn đầy triển vọng, với nền tảng tăng trưởng bền vững, lãi suất thấp, chính sách hỗ trợ từ Chính phủ và quan hệ thương mại ổn định với Mỹ. Ông nhấn mạnh, dòng vốn vào giai đoạn đầu nâng hạng có thể khiêm tốn, nhưng giá trị lớn nhất nằm ở “hiệu ứng niềm tin”. Việc nâng hạng sẽ củng cố vị thế quốc gia, thu hút mạnh mẽ hơn nhà đầu tư quốc tế và nâng cao uy tín doanh nghiệp trong nước.

Triển vọng trung và dài hạn tích cực

Dự báo về triển vọng thị trường, Tổng giám đốc VCBF cho biết P/E của VN-Index hiện khoảng 14,8 lần, cao hơn đôi chút so với trung bình 10 năm (14,5 lần) nhưng vẫn thấp hơn nhiều thị trường trong khu vực. Triển vọng trung và dài hạn vẫn tích cực nhờ nền tảng vĩ mô và vi mô vững chắc.

“Lãi suất duy trì ở mức thấp, Chính phủ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, tiêu dùng nội địa phục hồi rõ rệt, du lịch quốc tế tăng trưởng mạnh, FDI tiếp tục đi lên. Đây là các yếu tố giúp duy trì thanh khoản và hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp”, bà Hằng Nga nhận định.

Bà cho biết lợi nhuận doanh nghiệp được dự báo cải thiện rõ rệt. Tăng trưởng lợi nhuận năm 2025 của các công ty trong danh mục VCBF ước đạt 16%, giúp P/E dự phóng 2025 giảm còn khoảng 14 lần.

Ngoài ra, thị trường mở ra nhiều cơ hội theo ngành. Ngành ngân hàng dự báo lợi nhuận 2025–2026 tăng trung bình 19,7%, định giá P/B 2025 chỉ khoảng 1,4 lần, thấp hơn mức trung bình 5 năm (1,6 lần). Bên cạnh đó, hàng tiêu dùng, bán lẻ, bất động sản, xây dựng và công nghệ (với xu hướng chuyển đổi số và ứng dụng AI) đều được đánh giá triển vọng dài hạn.

“Thị trường chứng khoán Việt Nam có thể biến động ngắn hạn sau nhịp tăng mạnh, nhưng với nền tảng vĩ mô ổn định, lợi nhuận doanh nghiệp tăng trưởng hai con số và cơ hội rộng mở ở nhiều nhóm ngành, triển vọng trung và dài hạn vẫn rất tích cực. Tất nhiên, những rủi ro như lạm phát hay xuất khẩu chững lại vẫn cần được theo dõi sát sao”, bà Hằng Nga lưu ý.

Về phía ông Huang Bo, ông cho rằng nhà đầu tư thời gian tới cần chú ý chính sách tiền tệ, chất lượng cổ phiếu và mặt bằng định giá. Nếu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục duy trì nới lỏng, cùng với việc Fed giảm lãi suất thêm hai lần trong quý IV/2025 đúng như kỳ vọng, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn dư địa tăng trưởng.

“VN-Index hiện dao động quanh 1.600 điểm và hoàn toàn có thể tiến tới 1.800 điểm vào cuối năm 2025 hoặc đầu 2026, tương ứng mức tăng khoảng 20%. Lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết dự kiến tăng 16%–20%, trong đó nổi bật là nhóm ngân hàng, bất động sản, bán lẻ và công nghệ. Xét theo ngành, tiêu dùng và công nghệ vừa đang bị định giá thấp, vừa có tiềm năng tăng trưởng cao”, Tổng giám đốc IVS nhấn mạnh.