Trì hoãn công việc, “nước đến chân mới nhảy”: Vì sao giới trẻ làm việc “trước giờ G” lại phổ biến?
Quỳnh Chi (20 tuổi) hiện đang là sinh viên năm thứ 3 tại một trường đại học ở Hà Nội. Cô gái trẻ luôn tràn đầy nhiệt huyết với những dự định và mục tiêu học tập. Tuy nhiên, những tháng cuối năm lại là khoảng thời gian đầy áp lực đối với chị, khi chị phải đối mặt với hàng loạt kỳ thi, bài tập nhóm và báo cáo cần hoàn thành.
Dù hạn nộp bài đã được giao trước nửa tháng, chị Chi thường xuyên rơi vào tình trạng trì hoãn. Chị chia sẻ: “Tôi thường tự nhủ rằng "mai sẽ làm" hoặc "còn nhiều thời gian mà", cho đến khi chỉ còn vài ngày, thậm chí vài giờ trước hạn nộp. Lúc đó, tôi sẽ tập trung hơn vì thời gian gấp rút”.
Nhiều người trẻ có thói quen làm việc theo kiểu "nước đến chân mới nhảy". Ảnh minh họa: Trung Hiếu.
Khi được hỏi nguyên nhân cụ thể khiến bản thân hay trì hoãn công việc, chị Chi lý giải, chị thường ưu tiên dành thời gian cho những sở thích cá nhân, những cuộc giao lưu với bạn bè hay những trải nghiệm thực tế mang tính giải trí. “Tôi là người khá mê phim, tôi dành tương đối nhiều thời gian để xem phim, tối nào cũng nghĩ là cứ xem nốt tối nay rồi mai làm, thế rồi đến thời hạn nộp bài từ lúc nào không hay”, chị nói.
Theo chị Chi, thực tế việc đợi đến phút chót khiến chị phải làm việc dưới áp lực lớn, thậm chí có khi không đủ thời gian để sửa lỗi hoặc hoàn thiện bài làm. “Tôi nhớ có lần, bản thân phải thức trắng đêm để hoàn thành bài thuyết trình nhóm. Áp lực dồn nén đến mức tôi không kịp chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung. Lần khác, tôi phải chạy đua với thời gian để hoàn thành một bài luận, nhưng do quá gấp gáp, tôi đã quên kiểm tra lại lỗi chính tả, dẫn đến điểm số không như mong muốn”.
Thói quen trì hoãn công việc không chỉ xuất hiện ở những bạn trẻ đang đi học, mà còn là tâm lý dễ dàng bắt gặp ở những người đã và đang đi làm. Trao đổi với phóng viên Dân Việt, anh Lê Minh Đức, 25 tuổi, một nhân viên văn phòng tại Hà Nội chia sẻ: “Trước đây, khi còn là sinh viên, không ít lần tôi từng làm việc theo kiểu "nước đến chân mới nhảy".
Đến khi đi làm, bản thân mang áp lực về vấn đề cơm áo gạo tiền nên sẽ khác hơn một chút. Nhưng nhiều khi, công việc tôi được giao cho là những điều mình không thực sự mong muốn làm, lúc đó tôi để “trôi” mọi việc đi và đến khi được nhắc nhở là gần đến hạn hoàn thành rồi, lúc đấy tôi mới bắt đầu bắt tay vào công việc”.
Anh Đức (bên trái) chia sẻ, dù đã đi làm nhưng nhiều khi công việc tới dồn dập vào cùng một lúc vẫn khiến anh có thói quen trì hoãn. Ảnh: NVCC
Anh Đức cho biết, đôi khi thói quen trì hoãn cũng xuất phát từ khối lượng công việc lớn mà anh cần hoàn thành. “Có những lúc, nhiều công việc của tôi tới dồn dập vào một lúc: từ công việc trên công ty, đến công việc bên ngoài, hay cả một số công việc tạo nguồn thu nhập khác nữa. Và tôi phải xử lý khối lượng công việc, thông tin quá lớn. Có những công việc tốn rất nhiều thời gian để xử lý, điều này dẫn đến việc tôi không đủ thời gian để làm công việc khác”.
Theo khảo sát của một trường Đại học tại Việt Nam về các nguyên nhân phổ biến dẫn tới sự trì hoãn trong công việc, học tập, lý do “tôi không chiến thắng được sự lười biếng của bản thân” chiếm 58,75% và đó cũng là tỉ lệ phần trăm cao nhất trong các lý do được khảo sát. Điều này chứng tỏ sự trì hoãn công việc được giao chủ yếu là xuất phát từ chủ quan chứ không phải do yếu tố khách quan ngoại cảnh tác động.
Một kết quả khảo sát về các nguyên nhân phổ biến dẫn tới sự trì hoãn trong công việc, học tập. Ảnh: Chụp màn hình.
Trì hoãn công việc có hoàn toàn tiêu cực? Chuyên gia bật mí sự thật bất ngờ
Trao đổi với phóng viên Dân Việt về vấn đề này, Tiến sĩ tâm lý Lê Minh chia sẻ, sự trì hoãn không phải chỉ hoàn toàn là theo chiều hướng tiêu cực. “Đôi khi, mọi người hay đánh đồng sự trì hoãn với sự lười biếng. Tuy nhiên, trong thực tiễn, có những công việc nó đòi hỏi khả năng sáng tạo cao, đôi lúc, người thực hiện cần có sự trì hoãn nhất định. Có thể thời điểm đó họ không tập trung cao độ với công việc, nhưng vẫn suy nghĩ về nó.
Ví dụ như trong những công việc liên quan tới sáng tác nghệ thuật, nghiên cứu khoa học, dịch thuật hay viết kịch bản, xây dựng ý tưởng…, “sự trì hoãn” được coi như là một sự nghỉ ngơi khi căng thẳng, để sau người thực hiện quay trở lại với công việc và thực hiện với một tiến độ nhanh hơn, hiệu quả hơn”.
Theo ông Minh, khi ngoại cảnh khách quan không cản trở mà bản thân mỗi người vẫn trì hoãn thì đó là sự trì hoãn tiêu cực. “Trì hoãn và lười biếng có một số khía cạnh giống nhau, nhiều người dùng sự trì hoãn để biện minh cho sự lười biếng. Để khắc phục thói quen trì hoãn trong công việc ở khía cạnh tiêu cực, chúng ta cần có trách nhiệm với công việc, luôn để tâm đến nó và dành thời gian nhất định để hoàn thiện”, ông nói.
Vị chuyên gia này cũng đưa ra lời khuyên: “Đối với những công việc không đúng đam mê, chúng ta cần tạo ra một sự thích ứng nhất định với công việc đó, tức là mỗi người phải tìm ra được một sự thích thú nào đó từ công việc này. Và khi đã có hứng thú, cũng như cảm thấy công việc có nhiều niềm vui, dần dần chúng ta sẽ tìm thấy sự thú vị để làm việc.
Còn trong trường hợp mọi người luôn nghĩ là bản thân không yêu thích công việc hay hoạt động đó thì chính suy nghĩ đấy sẽ tạo ra rất nhiều sự trì hoãn, nó sẽ không làm cho người thực hiện có một tâm thế tích cực nhất trong khi làm việc”, ông Minh cho biết thêm.
