“Thì ra nghề báo là như thế”
Với nhiều người, hành trình đến với nghề báo là một ngã rẽ, đôi khi do “hoàn cảnh đưa đẩy”. Nhưng với tôi, tình yêu dành cho báo chí đã bén rễ từ thuở nhỏ một cách nhẹ nhàng và tự nhiên.
Bố tôi từng là Trưởng ban Bạn đọc của báo Thiếu niên Tiền phong - tờ báo thân thuộc với lứa tuổi học sinh tiểu học và trung học cơ sở. Mỗi cuối tuần, bố thường mang về nhà những ấn phẩm của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh như Họa mi, Nhi đồng, Thiếu niên Tiền phong, Hoa học trò… Với tôi khi ấy, đó là cả một kho báu. Tôi thường cầm lên đọc say sưa, có khi quên cả giờ cơm. Những câu chuyện trên báo dường như mở ra một thế giới khác, sinh động, nhiều màu sắc và cũng đầy cảm hứng.
Bố tôi khi đó có nhiều cộng tác viên “ruột” trong Câu lạc bộ Phóng viên nhỏ, các anh chị chỉ hơn tôi vài tuổi nhưng đã say mê viết lách và thường xuyên gửi bài về toà soạn. Thời ấy, email hay máy tính chưa phổ biến, bài vở đều được viết tay trên giấy kẻ ô ly hoặc giấy trắng học trò, rồi gửi qua đường bưu điện.
Tôi vẫn nhớ có những ngày khi đêm về, bố cầm chiếc bút đỏ, ngồi bên bàn dưới ánh đèn vàng, tỉ mỉ sửa từng câu chữ ngay trên lá thư mà các anh, chị gửi tới. Bố sửa không chỉ lỗi chính tả, mà cả cách diễn đạt, cách mở đầu, kết bài…, cẩn thận như thể đang hướng dẫn một học trò thân thiết. Hình ảnh ấy in đậm trong trí nhớ tôi, như một khởi đầu âm thầm để tôi bén duyên với nghề báo sau này.
Trong mỗi bữa cơm, tôi cũng thường được nghe bố kể về những chuyến công tác đến các trường học khắp mọi miền đất nước để thu thập tư liệu viết bài, hay những hành trình vượt núi, băng rừng mang báo đến với trẻ em vùng cao. Những câu chuyện ấy, lặp đi lặp lại qua năm tháng, dần gieo vào tôi một hình dung rất tự nhiên: “À, thì ra nghề báo là như thế!”
Hành trình trưởng thành
Những năm học trung học phổ thông, khi nhiều bạn bè còn bối rối giữa vô vàn lựa chọn ngành nghề, tôi đã nhắm tới Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nơi bố tôi cũng từng theo học. Tuy nhiên, thay vì chọn Khoa Báo in như bố, tôi quyết định theo học Khoa Ngôn ngữ Anh - một lựa chọn mang hơi thở của thời đại, xuất phát từ mong muốn được tiếp cận và hiểu sâu hơn về dòng chảy tin tức toàn cầu.
Khác với nhiều ngành ngôn ngữ ở các trường đại học khác, sinh viên Ngôn ngữ Anh tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền được học trong môi trường đậm chất báo chí. Ngay từ khi còn là sinh viên, tôi đã có cơ hội viết bài và kiếm thu nhập từ chính công việc mình yêu thích, một điều khiến tôi cảm thấy vô cùng trân trọng.
Khi đó, tôi đã làm cộng tác viên của các cơ quan báo chí như Thông tấn xã Việt Nam, Tiền Phong, Thế giới Học đường. Tôi vẫn nhớ lần đầu tiên bài viết của mình được đăng trên một số báo giấy của Tiền Phong. Chỉ là một mục tin ngắn, nằm ở một góc nhỏ trên trang báo, nhưng với tôi, đó là một dấu mốc đáng nhớ.
Khi ra trường, không nhiều bạn cùng lớp tôi còn gắn bó với nghề báo. Trong số 41 người, chỉ chừng 7 - 8 người theo nghề, và càng hiếm hơn khi chọn mảng quốc tế. Tôi may mắn là một trong số ít ấy, có lẽ vì tình yêu nghề đã được nuôi dưỡng từ rất sớm, như một đốm lửa âm ỉ chưa từng tắt.
Đã có dịp tôi được các thầy cô mời về trường để chia sẻ với các sinh viên khóa dưới về con đường làm báo, những trải nghiệm nghề nghiệp và cả những bài học thực tế. Tôi cũng từng hướng dẫn nhiều sinh viên đến thực tập tại Ban Tài chính Quốc tế, có người sau đó trở thành cộng tác viên, thành đồng nghiệp chính thức. Những dịp ấy khiến tôi cảm thấy như được tiếp thêm năng lượng. Hình ảnh bố tôi ngày trước cùng các “cộng tác viên ruột” lại hiện về trong tâm trí, chỉ khác là giờ đây, tôi ở vai trò người người đồng hành và nâng bước những cộng sự trẻ.
Bền bỉ với chữ, tử tế với nghề
Trước khi đến với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, tôi đã có 5 năm làm việc tại một cơ quan báo chí nhà nước. Quãng thời gian ấy giúp tôi rèn luyện tác phong làm báo chỉn chu, nghiêm túc và kỹ lưỡng trong từng câu chữ. Tuy nhiên, khi thay đổi môi trường nghề nghiệp và gia nhập VietnamFinance, tôi không khỏi thấy “choáng ngợp”. Môi trường ở đây năng động, áp lực cao nhưng cũng đầy cảm hứng, buộc tôi phải nhanh chóng thích nghi và không ngừng làm mới mình.
VietnamFinance là một tập thể trẻ, đầy năng lượng và tinh thần dấn thân. Những ngày đầu, tôi không tránh khỏi cảm giác hoang mang: “Liệu mình có theo kịp guồng quay này không?” Nhưng rồi, từng ngày trôi qua, tôi dần thích nghi với nhịp làm việc luôn ở trạng thái "bật", với những buổi thức đêm, dậy sớm để kịp thời gian lên tin tài chính quốc tế.
Theo dõi mảng quốc tế đồng nghĩa với việc phải lệch nhịp sinh học, bởi các trang tin lớn như Reuters, Bloomberg, CNN hay Financial Times… thường cập nhật tin mới vào nửa đêm hoặc sáng sớm theo giờ Việt Nam. Những lúc như thế, tôi thường tự nhủ: “Nếu mình không làm, sẽ có người khác đưa tin trước”. Tin tức không đợi ai, và nghề báo thì không có chỗ cho sự chậm trễ.
Đến nay, tôi đã gắn bó với VietnamFinance hơn 8 năm. Từ một phóng viên đầy bỡ ngỡ trong những ngày đầu, giờ tôi đã trở thành một trong những “cây đa, cây đề” của tòa soạn. Tôi còn may mắn khi là thành viên Ban Biên tập, có cơ hội được đóng góp tiếng nói vào các quyết sách quan trọng, đồng thời tham gia và chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc thực hiện nhiều ấn phẩm của tòa soạn.
VietnamFinance hiện đã bước sang tuổi thứ 10 – một dấu mốc đầy ý nghĩa, và niềm vui với tôi như được nhân đôi khi được Ban Biên tập tin tưởng giao phụ trách số đặc biệt kỷ niệm chặng đường này. Tôi vừa tham gia viết bài, vừa biên tập các bài viết của đồng nghiệp, là những dòng chia sẻ xúc động về hành trình làm nghề, cùng những lời động viên, khích lệ từ lãnh đạo địa phương và các đối tác. Càng đọc, tôi càng cảm thấy mình đã chọn đúng nghề, và càng tin rằng cơ duyên đã đưa mình đến đúng nơi - một môi trường báo chí mà tôi thực sự thuộc về.
Tôi háo hức mong chờ ngày số báo đặc biệt được phát hành, để mang về khoe với bố, người đã truyền cho tôi tình yêu với những con chữ. Bố tôi nay đã nghỉ hưu, nhưng vẫn giữ thói quen đọc báo đều đặn mỗi ngày. Nếu ngày xưa tôi là đứa trẻ háo hức ngồi bên bố đọc những tờ báo thiếu nhi, thì bây giờ, tôi lại là người đều đặn mang báo về cho bố.
Làm báo ngày nay đã khác rất xa so với thời của bố tôi. Chúng tôi được hỗ trợ bởi nhiều công cụ hiện đại như công nghệ số, trí tuệ nhân tạo - những trợ lý đắc lực giúp xử lý khối lượng thông tin khổng lồ trong chớp mắt. Nhưng dù công nghệ có thay đổi đến đâu, điều không bao giờ thay đổi vẫn là tinh thần trách nhiệm và ngọn lửa đam mê với nghề.'
Lê Anh/Tạp chí điện tử Đầu tư Tài chính
