Kiên định quan điểm minh bạch, không hợp thức hóa “bán vàng giấy”
Trong văn bản giải trình các góp ý cho dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 232/2025/NĐ-CP, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thể hiện rõ lập trường điều hành kiên định: ưu tiên hàng đầu là minh bạch và kiểm soát chặt chẽ thị trường vàng.
Trước tình trạng nguồn cung vàng miếng khan hiếm, một số ngân hàng thương mại đề xuất cho phép cơ chế linh hoạt: thu tiền hoặc phong tỏa tài khoản khách hàng trước, nhưng giao vàng sau theo lịch nhập khẩu. Đề xuất này được kỳ vọng giúp giảm áp lực thanh khoản vàng vật chất và hợp thức hóa tình trạng “bán giấy hẹn” đang xuất hiện trên thị trường.
Tuy nhiên, NHNN đã bác bỏ hoàn toàn đề xuất này. Cơ quan quản lý cho biết việc thu tiền và giao nhận vàng là thỏa thuận dân sự giữa hai bên, không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thông tư. Điều này đồng nghĩa, NHNN không tạo hành lang pháp lý cho hoạt động bán vàng khi chưa có hàng, tránh nguy cơ đầu cơ và thao túng thị trường.
Động thái kiên quyết này được giới chuyên gia đánh giá là cần thiết trong bối cảnh thị trường vàng đang biến động mạnh, giúp đảm bảo sự ổn định và minh bạch của hệ thống tài chính.
Thẻ tín dụng, ví điện tử không được dùng khi mua vàng trên 20 triệu đồng
Một nội dung khác được các doanh nghiệp đặc biệt quan tâm là phương thức thanh toán giao dịch vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên.
Theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP, các giao dịch vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải thực hiện thông qua tài khoản ngân hàng.
Doanh nghiệp PNJ đề nghị Ngân hàng Nhà nước làm rõ liệu việc thanh toán qua thẻ tín dụng, ví điện tử, dịch vụ COD hoặc phiếu quà tặng (voucher) có được xem là phù hợp quy định hay không.
Phản hồi, NHNN khẳng định: “Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng. Do đó, mọi phương thức thanh toán không qua tài khoản thanh toán đều không đúng quy định”.
Theo NHNN, quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng chia nhỏ giao dịch để lách luật, đồng thời tăng tính minh bạch và kiểm soát dòng tiền trong hoạt động kinh doanh vàng.
Tiếp tục “đóng cửa” với giao dịch vàng tài khoản và sản phẩm phái sinh
Các ngân hàng lớn như BIDV và Agribank tiếp tục kiến nghị cho phép giao dịch vàng trên tài khoản ở nước ngoài hoặc triển khai các sản phẩm phái sinh giá hàng hóa để phòng ngừa rủi ro biến động giá. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước không chấp thuận.
Cơ quan điều hành cho biết, sẽ xem xét nghiên cứu bổ sung khung pháp lý cho sản phẩm phái sinh trong tương lai, nhưng chưa cho phép áp dụng trong lĩnh vực vàng ở giai đoạn hiện tại.
Bên cạnh đó, đề xuất rút ngắn thời gian cấp phép xuất nhập khẩu vàng từ 5 ngày xuống 1–2 ngày nhằm giảm rủi ro biến động giá cũng không được thông qua. NHNN khẳng định quy trình 5 ngày làm việc là cần thiết để đảm bảo kiểm soát nội bộ và tuân thủ quy định.
Theo giới phân tích, việc NHNN liên tiếp từ chối các đề xuất nới lỏng cho thấy chính sách quản lý vàng đang được siết chặt theo hướng ổn định, minh bạch và chống đầu cơ.
Trong bối cảnh giá vàng trong nước biến động mạnh và chênh lệch lớn so với thế giới, việc kiểm soát chặt dòng tiền và hoạt động kinh doanh vàng được xem là ưu tiên hàng đầu của cơ quan quản lý.
