Không thể để người dân mất trắng vì tổ chức tín dụng đổ vỡ

Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, trong thời gian qua, chúng ta đã xử lý không ít tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại có sai phạm, nhưng việc xử lý chưa đến nơi đến chốn, vì còn e ngại tác động tiêu cực đến an ninh hệ thống tiền tệ. Tuy nhiên, nếu tiếp tục né tránh, hậu quả sẽ rất lớn, nhất là đối với người dân – đối tượng yếu thế và hoàn toàn phụ thuộc vào sự minh bạch, an toàn của hệ thống tài chính.

Ông nêu rõ, có nhiều vụ việc đối tượng lợi dụng danh nghĩa tổ chức tín dụng để huy động vốn từ người dân, rồi chiếm dụng, sử dụng bừa bãi dẫn đến mất vốn. Sau cùng, doanh nghiệp phá sản, chủ doanh nghiệp bị khởi tố, thậm chí thi hành án tử hình, nhưng người dân vẫn mất trắng.

“Tiền của dân là hợp pháp, họ tích lũy từ tiền lương, gửi vào ngân hàng đúng quy định. Hệ thống ngân hàng là do Nhà nước cấp phép, kiểm soát. Giờ ngân hàng đổ vỡ mà Nhà nước bảo không chịu trách nhiệm thì dân sao chấp nhận được?”, Tổng Bí thư đặt câu hỏi.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh cần sửa Luật Các tổ chức tín dụng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người gửi tiền.

Ông đặc biệt lưu ý đến những hiện tượng đáng lo ngại như một số tổ chức tín dụng sắp đổ vỡ lại càng đẩy mạnh huy động vốn với lãi suất cao, khiến người dân không nhận biết được rủi ro, dẫn đến thiệt hại nặng nề. Trách nhiệm của Nhà nước, theo Tổng Bí thư, là phải giám sát, ngăn chặn từ sớm các rủi ro này, chứ không thể đẩy phần thiệt về phía người dân.

Phải xây dựng hệ thống tín dụng lành mạnh, phục vụ phát triển

Theo Tổng Bí thư, hệ thống tín dụng phải thực sự là nơi huy động nguồn lực xã hội phục vụ sản xuất, kinh doanh – chứ không thể trở thành mảnh đất để trục lợi, lừa đảo. Người dân gửi tiền tiết kiệm là một hành vi đóng góp thiết thực cho nền kinh tế. Nếu không bảo đảm an toàn hệ thống, để người dân mất niềm tin, họ sẽ cất tiền ở nhà, còn doanh nghiệp thì không vay được vốn, dẫn đến đình trệ sản xuất và sự bùng phát của tín dụng đen.

“Người dân không còn tin ngân hàng sẽ để tiền ở nhà. Doanh nghiệp không tiếp cận được vốn lại phải tìm đến tín dụng đen với lãi suất cao. Hệ lụy kéo theo rất lớn. Phải làm sao để hệ thống tín dụng thực sự lành mạnh, là nơi đáng tin cậy của dân”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Ông dẫn thực tế rằng điều kiện vay ngân hàng hiện nay rất ngặt nghèo: thủ tục rườm rà, yêu cầu tài sản thế chấp cao, thậm chí có tình trạng “phải phần trăm” mới vay được tiền. Trong khi đó, tín dụng đen lại sẵn sàng cho vay nhanh, khiến nhiều người dân rơi vào vòng xoáy nợ nần.

Vì thế, sửa Luật Các tổ chức tín dụng không chỉ là xử lý những bất cập đã thấy, mà còn là tạo nền tảng để khơi thông dòng vốn trong xã hội, giúp doanh nghiệp phát triển, người dân an tâm gửi tiền – từ đó huy động sức dân vào công cuộc xây dựng đất nước.

Phải có cơ chế xử lý rủi ro, không để dân chịu thiệt

Tổng Bí thư đặt vấn đề: trong bối cảnh có tổ chức tín dụng phá sản, liệu có cho phép phá sản không? Nếu có thì cần thiết kế cơ chế xử lý như thế nào để không gây hiệu ứng dây chuyền, ảnh hưởng đến toàn hệ thống và bảo đảm quyền lợi chính đáng của người gửi tiền?

“Phải tính toán rất kỹ, không để xảy ra lỗi, vi phạm trong quá trình tổ chức hoạt động tín dụng. Luật phải lường trước các kịch bản và có công cụ điều chỉnh phù hợp”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Ông cũng chỉ rõ, việc sửa luật cần tránh quá chi tiết, vì thực tiễn có thể thay đổi nhanh chóng. Thay vào đó, luật nên đưa ra những nguyên tắc, định hướng lớn, tạo hành lang pháp lý rộng rãi cho các cơ quan chức năng tổ chức thực hiện. Nếu bộ trưởng không làm được, phải có cơ chế xử lý trách nhiệm rõ ràng.

“Luật không chỉ để quản lý, mà phải là công cụ phục vụ phát triển. Phải làm sao để tiền trong dân thực sự trở thành nguồn lực cho quốc gia, chứ không nằm bất động hay rơi vào tay tín dụng đen, lừa đảo”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư Tô Lâm kết luận, mục tiêu cuối cùng của việc sửa luật là xây dựng hệ thống tín dụng lành mạnh, vận hành hiệu quả, tạo niềm tin vững chắc trong nhân dân và khơi thông được toàn bộ nguồn lực xã hội.

“Dân tin thì mới gửi tiền. Tiền vào ngân hàng càng nhiều thì sức mạnh quốc gia càng lớn. Đây không chỉ là vấn đề tài chính, mà là vấn đề an ninh, ổn định xã hội và phát triển bền vững”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.