Kinh doanh ngoại hối ngành ngân hàng phân hoá mạnh
Nhiều ngân hàng ghi nhận kết quả rực rỡ từ mảng kinh doanh ngoại hối trong quý II/2025. Một số nhà băng thậm chí lội ngược dòng ngoạn mục từ lỗ sang lãi giữa cơn xoáy tỷ giá.
Thống kê từ báo cáo tài chính của 28 ngân hàng thương mại trong nước (27 ngân hàng niêm yết và Agribank) cho thấy, tổng lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối trong nửa đầu năm nay là 17.057 tỷ đồng, giảm 1% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong quý II, các ngân hàng ghi nhận tổng lãi từ hoạt động kinh doanh ngoại hối là 7.933 tỷ đồng, giảm 4% so với quý II/2024.
Trong 6 tháng đầu năm, có 14 nhà băng tăng trưởng lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối tăng trưởng so với cùng kỳ, 13 ngân hàng ghi nhận lãi giảm và 1 ngân hàng ghi nhận khoản lỗ ở chỉ tiêu này. Điều đó cho thấy có sự phân hóa mạnh mẽ về hiệu quả hoạt động kinh doanh ngoại hối giữa các ngân hàng.
Theo đó, "ông lớn" Vietcombank là ngân hàng có lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối lớn nhất hệ thống, đạt 3.659 tỷ đồng, tăng 55% so với cùng kỳ.
Trái ngược với sự bứt phá từ Vietcombank, BIDV từ vị trí số 1 về lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối trong 6 tháng đầu năm 2024 lại lùi xuống nhì bảng trong 6 tháng đầu năm nay với lãi thuần đạt 2.221 tỷ đồng, giảm 30% so với cùng kỳ.
Agribank cũng ghi nhận kết quả khá tích cực khi thu về khoản lãi thuần 2.182 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh ngoại hối trong 6 tháng đầu năm, tăng 8% so với cùng kỳ.
VietinBank từng đứng thứ hai về lãi ngoại hối tính đến hết quý I/2025 nhưng hiện tụt xuống vị trí thứ tư khi ghi nhận mức sụt giảm 20%, còn 2.019 tỷ đồng.
Nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân ghi nhận sự cải thiện rõ rệt trong hoạt động kinh doanh ngoại hối, thể hiện qua tốc độ tăng trưởng cao và tỷ trọng đóng góp lớn vào lợi nhuận.
Trong đó, ACB và MB là những ngân hàng dẫn đầu về lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối với giá trị lần lượt là 1.146 tỷ đồng và 1.072 tỷ đồng, tương ứng tăng 73,6% và 25,4% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, ấn tượng nhất phải kể đến TPBank khi có mức tăng trưởng về kinh doanh ngoại hối tới 319% so với cùng kỳ. Trong 6 tháng đầu năm, nhà băng này thu về 351 tỷ đồng lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối, trong khi cùng kỳ chỉ đạt 83 tỷ đồng.
Kienlongbank cũng là ngân hàng có lãi thuần tăng trưởng ba con số từ mảng kinh doanh ngoại hối trong nửa đầu năm nay, đạt 41 tỷ đồng so với chỉ 5 tỷ đồng cùng kỳ.
Nhiều ngân hàng khác cũng ghi nhận kết quả nổi bật khi tăng trưởng hai con số về kinh doanh ngoại hối trong 6 tháng đầu năm như Eximbank (tăng 76%), SHB (tăng 59%), BVBank (tăng 49%), NCB (tăng 47%), Vietbank (tăng 41%),...
Đáng chú ý, một số ngân hàng như PGBank, Nam A Bank gây ấn tượng khi chuyển từ lỗ sang lãi trong nửa đầu năm nay, thu về lần lượt 43 tỷ đồng và 32 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 12 tỷ đồng và 26 tỷ đồng.
Một số nhà băng có quy mô nhỏ nhưng tỷ trọng lợi nhuận từ ngoại hối cao đột biến. Đơn cử, BVBank ghi nhận 21 tỷ đồng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối nhưng đạt tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế lên tới 156,4%, do tổng lợi nhuận trước thuế thấp.
Trái lại, nhiều ngân hàng lại ghi nhận kết quả kinh doanh ngoại hối giảm đáng kể. Trong 6 tháng đầu năm, MSB giảm 49% còn 501 tỷ đồng, Sacombank giảm 25,8% còn 227 tỷ đồng, VPBank giảm 57% còn 213 tỷ đồng, SeABank giảm 71%, ABBank giảm 55% và OCB giảm 50%.
Tỷ giá sắp hạ nhiệt, kinh doanh ngoại hối có còn bứt phá?
Hoạt động kinh doanh ngoại hối có hai nguồn thu chủ yếu là kinh doanh ngoại tệ giao ngay và công cụ tài chính phái sinh tiền tệ.
Dữ liệu từ các ngân hàng cho thấy mức tăng trưởng đột biến từ kinh doanh ngoại hối của ngân hàng đến chủ yếu từ mang kinh doanh ngoại tệ giao ngay. Đây là hoạt động có lợi nhuận ổn định của các ngân hàng, khi nguồn thu nhập đến từ chênh lệch giữa giá mua vào và bán giao ngay luôn được duy trì ở một mức biên xác định.
Giai đoạn tỷ giá biến động mạnh là thời điểm thuận lợi và là cơ hội cho các ngân hàng "lướt sóng", kiếm lợi nhuận ở hoạt động kinh doanh ngoại tệ.
Trong 6 tháng đầu năm nay, giá USD bán niêm yết tại các ngân hàng thường cao hơn giá mua 350 - 400 đồng/USD trong khi nhu cầu ngoại tệ trên thị trường tăng mạnh. Với mức giao dịch “khổng lồ” và chênh lệch giá mua và bán tăng cao như vậy, không khó hiểu khi các ngân hàng lãi lớn ở hoạt động này.
Diễn biến tỷ giá VND/USD trong nửa đầu năm nay được cho là “nóng bất thường” khi tỷ giá trung tâm tăng mạnh, phản ánh áp lực từ thị trường quốc tế lẫn các yếu tố nội tại.
Theo số liệu của NHNN, trong khi USD-Index đã giảm khoảng 10% từ đầu năm đến nay thì đồng Việt Nam vẫn mất giá khoảng 2,9% so với USD. Nguyên nhân then chốt đến từ việc Việt Nam duy trì mặt bằng lãi suất thấp để thúc đẩy sản xuất kinh doanh theo định hướng của Chính phủ.
Dù tỷ giá USD/VND đang chịu áp lực tăng trong ngắn hạn nhưng nhiều chuyên gia dự báo sẽ sớm ổn định nhờ nền tảng kinh tế vững và chính sách điều hành linh hoạt. Tỷ giá USD/VND sẽ chỉ chịu áp lực trong ngắn hạn, có thể đã hoặc sắp đạt đỉnh trong năm nay với xu hướng giảm dần về cuối năm.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng cần duy trì sự thận trọng bởi thị trường ngoại hối vẫn mang tính bất định cao. Rủi ro lớn nhất đến từ biến động chính sách thương mại từ phía Chính phủ Mỹ và tính khó dự báo của đồng USD có thể ảnh hưởng đến tâm lý thị trường và xu hướng tỷ giá trong thời gian tới.
Dù sóng ngoại tệ có thể tạm lắng nhưng cơ hội không hoàn toàn biến mất. Những ngân hàng có nền tảng tốt, chiến lược chuẩn xác và đội ngũ phân tích nhạy bén sẽ tiếp tục giữ thế thượng phong trong cuộc chơi ngoại hối.
