Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận về việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (từ 1/1/2015 đến 30/6/2023)
Theo đó, 67 TCPH được thanh tra gồm có 05 ngân hàng thương mại cổ phần (Ngân hàng TMCP), 37 công ty cổ phần (CTCP), 25 công ty trách nhiệm hữu hạn (Công ty TNHH); căn cứ đặc điểm, tính chất, yêu cầu của cuộc thanh tra được chia thành nhiều nhóm.

Theo số liệu tổng hợp từ báo cáo của 5 TCTD, trong giai đoạn từ 01/01/2015 đến 30/6/2023, 05 TCTD phát hành thành công 386 mã TPDN (trái phiếu không chuyển đổi, không kèm theo chứng quyền, không có tài sản bảo đảm (TSBĐ); kỳ hạn từ 01-10 năm; lãi suất trái phiếu: Lãi suất cố định hoặc lãi suất thả nổi, trong đó lãi suất thả nổi = lãi suất tham chiếu cộng (+) biên độ từ 0,1% đến 2,5%) với tổng giá trị phát hành 255.142,86 tỷ đồng, mục đích phát hành để tăng quy mô vốn của TCTD, bổ sung vốn cấp 2 và vốn khác phục vụ khách hàng, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng của các TCTD. Đến thời điểm 30/6/2023, tại 05 TCTD còn 173 mã TPDN đang lưu hành với tổng giá trị 97.828,6 tỷ đồng; Thanh tra Chính phủ kiểm tra 85 mã TPDN tại 05 TCTD trong phạm vi cuộc thanh tra.
Đáng chú ý, liên quan đến sử dụng nguồn tiền từ TPDN, Thanh tra Chính phủ kiểm tra việc sử dụng nguồn tiền từ phát hành TPDN trên cơ sở các tài liệu, số liệu báo cáo do TCTD cung cấp để đánh giá tính thống nhất, phù hợp của tài liệu, báo cáo so với mục đích sử dụng nguồn tiền TPDN tại phương án phát hành.
Trong phạm vi cuộc thanh tra, Thanh tra Chính phủ chỉ kiểm tra một số giao dịch sử dụng nguồn tiền thu được từ phát hành TPDN; qua kiểm tra cho thấy, một số TCTD sử dụng tiền thu được từ phát hành TPDN chưa đúng mục đích nêu tại phương án phát hành; nhiều TCTD không thực hiện trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành TPDN theo quy định.
Cụ thể: 3/5 TCTD sử dụng tiền thu được từ phát hành một số mã TPDN không đúng mục đích nêu tại phương án phát hành và nội dung bản CBTT, chưa đúng quy định tại khoản 3 Điều 5, khoản 2 Điều 35 Nghị định số 163/2018/NĐ-CP; khoản 2 Điều 5, khoản 2 Điều 34 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP.
Theo số liệu báo cáo chi tiết, ACB sử dụng tiền thu được từ phát hành trái phiếu mã TPACB2018/10Y (ngày phát hành: 19/12/2018, giá trị phát hành: 2.200 tỷ đồng) và trái phiếu mã ACB.2019.04 (ngày phát hành: 06/12/2019, giá trị phát hành: 1.500 tỷ đồng) để cho vay trung dài hạn và ngắn hạn trong khi tại phương án phát hành được Hội đồng quản trị ACB thông qua, mục đích phát hành các trái phiếu là để “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”.
Cụ thể, theo phụ lục chi tiết của Thanh tra Chính phủ, trái phiếu mã TPACB2018/10Y: Mục đích phát hành theo Quyết định số 4431/TCQĐ-HĐQT.18 ngày 13/12/2018 của HĐQT ACB là để "Tăng quy mô nguồn vốn hoạt động của ngân hàng nhằm phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn".
Tuy nhiên, theo số liệu ACB cung cấp, ACB đã giải ngân cho vay trong 02 ngày 20/12/2018 và 21/12/2018 với tổng số tiền cho vay là 2.664,59 tỷ đồng (cho vay trung dài hạn là 276,55 tỷ đồng; cho vay ngắn hạn là 2.388,04 tỷ đồng).