Theo kết quả giám định của Phân viện Khoa học Hình sự - Bộ Công an, các "viên rau củ Collagen" mang thương hiệu Ngân 98 (tên thật Võ Thị Ngọc Ngân) không chỉ kém chất lượng mà còn chứa hai hoạt chất bị cấm tuyệt đối là sibutramine và phenolphthalein.
Những hoạt chất này vốn được xếp vào nhóm nguy hiểm, từng bị các cơ quan quản lý dược trên thế giới loại bỏ khỏi thị trường vì gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Vụ việc dấy lên lo ngại: Người từng sử dụng sản phẩm của Ngân 98 nên làm gì để bảo vệ sức khỏe.
Lỡ uống viên giảm cân chứa chất cấm, phải làm gì?
Trao đổi với Tri Thức - Znews, bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết Cục Quản lý Dược Mỹ (FDA) và Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) đã rút toàn bộ thuốc chứa sibutramine khỏi thị trường từ năm 2010. Ở Việt Nam, Bộ Y tế cũng cấm tuyệt đối hoạt chất này, nhưng nhiều cơ sở vẫn lén lút trộn vào thuốc giảm cân để tạo hiệu quả "thần tốc".
Người dùng thường thấy sụt cân nhanh, mất ngủ, bồn chồn, chán ăn và lầm tưởng thuốc có tác dụng. "Thực chất, họ đang tự đầu độc tim và não mình", bác sĩ Tuấn cảnh báo.
Trong khi đó, phenolphthalein - một hoạt chất từng dùng trong thuốc nhuận tràng - cũng bị FDA cấm lưu hành từ năm 1999 do nguy cơ gây đột biến gene, tổn thương tế bào và ung thư đại tràng. Hiện nay, chất này không được phép sử dụng trong bất kỳ loại thuốc hay thực phẩm nào trên thế giới.
Theo bác sĩ Tuấn, người bị ngộ độc những chất này có thể gặp các triệu chứng:
* Hồi hộp, tim đập nhanh, tăng huyết áp
* Mất ngủ, lo âu, kích động, ảo giác
* Buồn nôn, vã mồ hôi, run tay
Trường hợp nặng có thể co giật, hôn mê, đột quỵ, thậm chí tử vong
Trên thực tế, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận nhiều ca nhập viện sau khi dùng thuốc giảm cân vài ngày, trong đó có người bị tăng huyết áp kịch phát, rối loạn nhịp tim, suy gan thận cấp.
"Những ai đã sử dụng sản phẩm có nghi ngờ chứa sibutramine hoặc phenolphthalein cần ngừng ngay và nên đi khám tại chuyên khoa chống độc, đặc biệt khi có các dấu hiệu bất thường nói trên", bác sĩ Tuấn khuyến cáo.
Bác sĩ Dương Minh Tuấn cũng khẳng định giảm cân bền vững phải dựa trên nguyên tắc khoa học và kiên trì, không thể trông chờ vào "thần dược":
* Giảm năng lượng nạp vào một cách hợp lý, không nhịn ăn cực đoan
* Tăng cường vận động thể lực đều đặn
* Kiểm tra và điều chỉnh rối loạn nội tiết, chuyển hóa (nếu có) dưới hướng dẫn của bác sĩ.
* Nếu thật sự cần điều trị bằng thuốc, chỉ sử dụng thuốc giảm cân được Bộ Y tế cấp phép và có giám sát y khoa chặt chẽ
Người mua sản phẩm có thể yêu cầu bồi thường
Về góc độ pháp lý, TS.LS Đặng Văn Cường, giảng viên luật hình sự, Khoa Luật và Lý luận chính trị, Đại học Thủy Lợi, cho rằng vụ việc của Ngân 98 không chỉ dừng lại ở hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm mà còn có thể liên quan đến hành vi lừa dối người tiêu dùng.
"Những người mua hàng có thể đề nghị cơ quan điều tra làm rõ thiệt hại, yêu cầu bị can bồi thường và khắc phục hậu quả. Nếu xác định có yếu tố lừa dối, cơ quan điều tra có thể xem xét khởi tố thêm tội lừa dối người tiêu dùng", luật sư Cường nói với Tri Thức - Znews.
Theo ông, người tiêu dùng có quyền cung cấp chứng cứ, hóa đơn, thông tin liên quan để được xác định là người bị hại hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Nếu thiệt hại được chứng minh, họ có thể yêu cầu hoàn lại số tiền đã chi trả và bồi thường thiệt hại thực tế.
"Đây là vụ án phức tạp, không chỉ liên quan đến một cá nhân nổi tiếng trên mạng xã hội, mà còn có thể có nhiều tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi sản xuất, quảng cáo, phân phối. Cơ quan tố tụng sẽ cần thận trọng xác định vai trò của từng bên để xử lý đúng quy định pháp luật", ông Cường nhận định.
Từ một sản phẩm được quảng cáo là có tác dụng làm đẹp, vụ việc DJ Ngân 98 cho thấy rủi ro khôn lường khi người tiêu dùng đặt niềm tin mù quáng vào hình ảnh của người nổi tiếng và lời hứa "hiệu quả thần tốc". Các chuyên gia cảnh báo Không có loại viên uống làm đẹp nào giúp thay đổi cơ thể chỉ sau vài ngày. Đằng sau những lời quảng cáo "có cánh" có thể là hóa chất độc hại đe dọa sức khỏe lâu dài.
